Những lợi ích tuyệt vời của cây vối

Cây vối có rất nhiều tác dụng cho sức khỏe, tuy nhiên khi sử dụng cần dựa trên tính năng của từng bộ phận trên cây để đạt kết quả tốt nhất.

Vậy, sử dụng cây vối như thế nào? Các bộ phận trên cây vối có tác dụng gì cho sức khỏe?

Tìm hiểu về cây vối

Cây vối có tên khoa học là Cleistocalyx operculatus, thuộc họ Sim (Myrtaceae), là loại cây mọc nhiều ở nhiệt đới. Vối thuộc loại cây thân mộc cỡ vừa, có thể cao tới 12 -15m.

Vỏ cây màu nâu đen, nứt dọc, cành cây tròn hay đôi khi có hình 4 cạnh, nhẵn. Lá hình trái xoan ngược hay bầu dục, hình trứng rộng, giảm nhọn ở gốc, có mũi nhọn ngắn, hai mặt cùng màu nhạt có đốm màu nâu, phiến dày, dai, cứng, lá già có chấm đen ở mặt dưới.

Cuống lá ngắn tầm 1-1,5 cm. Hoa nhỏ, màu trắng lục, họp thành cụm 3-5 hoa ở nách lá. Nụ hoa dài, 4 cánh, nhiều nhị. Cụm hoa hình tháp, trải ra ở kẽ các lá đã rụng. Cây ra hoa tháng 5-7. Quả hình cầu hay hình trứng, nhăn nheo, đường kính 7-12mm, nháp, có dịch, khi chín màu tím. Lá vối, cành non và nụ có mùi thơm dễ chịu.

Vối mọc hoang và được trồng ven bờ ao, bờ suối ở nhiều nơi đặc biệt là tại miền Bắc, miền Trung.

Cây vối có tác dụng rất tốt cho sức khỏe con người (Ảnh minh họa)

Cây vối có hai loại

+ Một loại lá nhỏ hơn bàn tay, màu vàng xanh gọi là vối kê hay vối nếp.

+ Một loại lá to hơn bàn tay, hình thoi, màu xanh thẫm gọi là vối tẻ.

Thành phần hoá học chính:

+ Trong lá vối có: tanin, một số chất khoáng, vitamin và khoảng 4% tinh dầu với mùi thơm dễ chịu, có một chất kháng sinh diệt được nhiều loại vi khuẩn gây bệnh.

+ Các bộ phận khác chứa sterol, chất béo…

Tác dụng:

+ Thanh nhiệt giải biểu.

+ Sát trùng.

Cây vối có tác dụng thanh nhiệt, sát trùng, tiêu trệ….(Ảnh minh họa)

+ Chỉ dương.

+ Tiêu trệ…

Các bộ phận được sử dụng

+ Nụ hoa.

+ Vỏ.

+ Thân.

+ Lá.

+ Rễ.

Lợi ích của cây vối trong cuộc sống

1.Nụ vối và lá vối

Tác dụng:

+ Giải khát.

+ Kích thích tiêu hóa.

+ Giúp ăn ngon miệng.

+ Chống đầy bụng.

+ Dự phòng các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp và tiêu hóa…

Trà nụ vối chống đầy bụng, kích thích tiêu hóa… (Ảnh minh họa)

Cách sử dụng:

Dùng để pha trà, uống thay nước lọc

+ Rửa sạch lá vối, nụ vối.

+ Cho nụ vào nồi đun hoặc hãm như nước chè (có thể dùng 6-12g nụ vối/ngày)

+ Lá vối trần qua rồi cho lá vào ấm hãm như nước chè (lá vối có thể dùng khô hoặc tươi, trần lá vối khi uống nước sẽ xanh và ngon hơn)

Dùng để chữa mụn nhọt lở loét ngoài da

+ Rửa sạch lá vối (khô hoặc tươi)

+ Cho vào nồi đun lấy nước đặc.

+ Dùng hỗn hợp nước để gội đầu chữa chốc lở..

+ Gội 2 lần/tuần đến khi vết chốc lở khô và khỏi hẳn.

Lá vối sắc đặc dùng gội đầu để chữa chốc lở….(Ảnh minh họa)

Dùng để chữa viêm họng, bệnh đường ruột

+ Dùng dưới dạng thuốc sắc.

+ Thuốc cao.

+ Thuốc viên.

+ Muối natri.

2. Vỏ cây vối

Tác dụng:

Chữa bỏng, giảm tiết dịch, hết phồng, dịu đau, hạn chế sự phát triển của vi trùng…

Cách sử dụng:

+ Vỏ cây vối cạo bỏ vỏ thô, rửa sạch.

+ Cho vào cối giã nát sau đó hòa với nước sôi để nguội.

+ Lọc lấy nước, bôi lên khắp chỗ bỏng.

+ Bôi ngày 2 lần cho đến khi vết bỏng lành.

3. Rễ cây vối

Tác dụng:

Hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan, vàng da

Cách sử dụng:

+ Rửa sạch rễ vối.

+ Đun lấy nước uống (cần tham khảo ý kiến của bác sỹ)

Rễ cây vối hỗ trợ điều trị viêm gan…(Ảnh minh họa)

Một số bài thuốc trị liệu từ vối

Chữa đầy bụng, không tiêu:

+ Vỏ thân cây vối 6 - 12g, sắc kỹ lấy nước đặc uống 2 lần trong ngày.

+ Nụ vối 10 - 15g, sắc lấy nước đặc uống 3 lần trong ngày.

Giúp giảm mỡ máu:

+ Nụ vối 15 - 20g, hãm lấy nước uống thay trà trong ngày hoặc nấu thành nước đặc chia 3 lần uống trong ngày.

+ Lưu ý sử dụng thường xuyên, lâu dài thuốc sẽ có tác dụng.

Hỗ trợ điều trị tiểu đường:

+ Nụ vối 15 - 20g, sắc lấy nước chia 3 lần uống trong ngày hay hãm uống thay trà.

+ Cần uống thường xuyên.

Kết quả nghiên cứu từ Đông y

Viện nghiên cứu Đông y

Nụ vối và lá vối có tác dụng kháng sinh đối các nhiều loại vi khuẩn như Gram+, Gram-, Streptococus (hemolytic và staman), vi trùng bạch hầu, Staphyllococcus, Pneumcoccus, phế cầu, Salmonella, Bacillus subtilis, ... và không gây độc hại đối với cơ thể.

Lá vối tươi hay khô sắc đặc được coi như một loại thuốc sát khuẩn dùng trị liệu các bệnh ngoài da như ghẻ lở, mụn nhọt hoặc lấy lá vối tươi nấu lấy nước đặc để gội đầu chữa chốc lở rất hiệu nghiệm. Sau khi thử nghiệm dùng nụ vối, lá vối chữa một số bệnh đường ruột, viêm họng, bệnh ngoài da đạt kết quả tốt.

Người ta còn phát hiện trong nụ vối chứa một hàm lượng polyphenol cao (tương đương 128mg catechin/gam trọng lượng khô) và hoạt chất ức chế men alpha-glucosidase nên có thể hỗ trợ phòng và điều trị chứng tiểu đường.

Các kết quả được tiến hành trong phòng thí nghiệm cũng cho thấy nụ vối có khả năng triệt tiêu các gốc tự do, chống ô xy hoá mạnh. Khả năng chống ô xy hoá (antioxydants) của nụ vối đã làm giảm sự hình thành đục thuỷ tinh thể, bảo vệ sự tổn thương tế bào bê-ta tuyến tuỵ, phục hồi các men chống ô xy hoá trong cơ thể.

Viện dinh dưỡng quốc gia và Đại học phụ nữ Nhật Bản

Nụ vối có khả năng hạn chế tăng đường huyết sau ăn và hỗ trợ ổn định đường huyết, hỗ trợ giảm lipid máu, phòng ngừa biến chứng của đái tháo đường khi điều trị lâu dài mà được sử dụng nước nụ vối uống thường xuyên.

Kinh nghiệm dân gian cho biết lá vối tươi có công hiệu trị bệnh cao hơn hẳn lá vối đã ủ. Do vậy lá vối nấu nước uống có khả năng trợ giúp chữa trị các bệnh chứng hoặc các tổn thương như bỏng, viêm gan, vàng da, viêm da lở ngứa. 

Đông y còn dùng vỏ cây vối làm thuốc gọi là hậu phác; được sử dụng để trị đau bụng, đầy trướng ăn không tiêu, nôn mửa...Nước vối còn là loại có công hiệu giải khát trong những ngày hè nóng nực, làm mát và lợi tiểu, đào thải các độc chất trong cơ thể qua đường niệu.

Nước vối có tác dụng giải khát, thanh lọc các chất độc ra khỏi cơ thể….(Ảnh minh họa)

Các nghiên cứu còn cho thấy nếu chỉ uống nước lọc hoặc nước trắng thì sau 30 - 40 phút là cơ thể đào thải hết nhưng nếu uống nước lá vối hoặc nụ vối thì cũng trong thời gian ấy cơ thể chỉ thải loại 1/5 lượng nước đã uống, phần còn lại sẽ được đào thải từ từ sau đó.

Lời kết

Vối là một loại cây mộc, dễ trồng và thích nghi trong mọi điều kiện thời tiết. Vối mọc nhiều nhất ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam.

Các bộ phận của cây vối như lá, vỏ cây, nụ và rễ đều được sử dụng với mục đích phục vụ cuộc sống, phòng bệnh và chữa các bệnh như vàng da, gan, ghẻ lở, các bệnh tiêu hóa, tiểu đường… 

Vì vậy, để giữ sức khỏe cho bản thân và gia đình, chúng ta nên sử dụng vối làm nước uống hàng ngày, giúp thanh lọc các chất độc hại, bảo vệ cơ thể, kích thích tiêu hóa.

Theo Benh.vn