Dây móc câu

Dây móc câu hay còn gọi là câu đằng, dây dang quéo, móc ớ, vuốt, co nam kho (Thái), pước cậu, nam lập câu (Tày), ghím tỉu (Dao). Là loại dây leo, thường mọc ở nơi mát. Lá mọc đối có cuống, hình trứng đầu nhọn, mặt dưới lá như có phấn, ở mặt lá có gai mọc cong xuống trông giống như lưỡi câu nên gọi là móc câu. Hoa nhỏ hình cầu nở vào mùa hạ, có màu vàng trắng.

Cây mọc hoang nhiều ở các tỉnh miền núi nước ta. Bộ phận được sử dụng làm thuốc là phần đốt thân có móc câu (loại đốt có 1 móc câu hay loại có 2 móc câu tốt hơn) cắt nhỏ phơi hay sấy khô. Cây thường được thu hoạch vào mùa xuân hoặc mùa thu. Ở nhiều nơi nhân dân còn dùng móc câu để ăn trầu.

Theo y học cổ truyền, móc câu có vị ngọt, tính hàn, đi vào các kinh Can và Tâm bào. Có công năng thanh nhiệt, bình can, trấn kinh, trừ nội phong, chống co thắt. Chủ trị trẻ em bị hàn nhiệt, kinh giãn, trị nhức đầu hoa mắt ở người lớn.

Một số bài thuốc áp dụng:

Chữa nghiến răng:Móc câu 10g, kim ngân hoa 9g, cúc hoa vàng 6g, địa long 6g, bạc hà 3g. Tất cả sắc với 200ml nước còn 50ml, uống 1 lần trong ngày.

Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp: Móc câu 10g, xuyên khung 5g, cam thảo 2g, quế chi 3g. Đổ 3 bát nước sắc còn lại 1 bát chia 3 lần uống trong ngày. 10 ngày một liệu trình.

Dược liệu đã sơ chế

Hoặc móc câu 10g, lá dâu 8g, cúc hoa vàng 8g, hạ khô thảo 8g, thảo quyết minh 8g, sao vàng. Đổ 500ml nước sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 10 ngày.

Hoặc móc câu 12g, thạch quyết minh 20g, chi tử 8g, hoàng cầm 8g, ngưu tất 8g, ích mẫu 12g, tang ký sinh 20g, dạ đằng giao 12g, bạch linh 12g, thiên ma 8g. Đổ 800ml nước sắc còn 300ml, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng liền 10 ngày.

Hỗ trợ chữa trúng phong, liệt thần kinh mặt: Móc câu 12g, dây hà thủ ô tươi 24g. Sắc uống trong ngày. Khi sắc thuốc gần được mới cho móc câu vào để cho sôi 1 - 2 phút, trào lên là được.

Bác sĩ Trần Thị Hải