Hoàng liên gai

Hoàng liên gai còn có tên gọi khác là hoàng mù, hoàng mộc. Cây mọc bụi, cao 2-3m, có nhiều cành vươn dài, vỏ thân màu xám nhạt, mỗi đốt, dưới chùm lá có gai 3 nhánh. Lá mọc thành chùm 3-4 lá, có khi tới 8 lá ở một đốt. Cuống lá ngắn, phiến lá nguyên, hình mác, mép có răng cưa, to, cứng, mặt trên màu xanh lục nhạt, mặt dưới màu trắng. Hoa màu vàng, mọc thành chùm. Quả mọng hình trái xoan, khi chín có màu tím đen, trong chứa 3 - 4 hạt đen. Cây thường mọc hoang ở vùng rừng núi Sa Pa (Lào Cai). Thu hái thân cây và rễ cây, sau đó rửa sạch, cắt ngắn phơi hoặc sấy khô dùng làm thuốc

Trong nhân dân hoàng liên gai được dùng làm thuốc chữa lỵ, đau răng, ăn uống không tiêu. (dùng dưới dạng thuốc sắc, hoặc tán bột uống). Theo nghiên cứu, trong thân và rễ cây hoàng liên gai đều chứa 3-4% hàm lượng becberin. Hiện cây thuốc này đang được nhân rộng để dùng làm nguyên liệu chiết xuất becberin điều trị hiệu quả nhiễm khuẩn đường ruột, lỵ... an toàn lại rẻ tiền.

Đơn thuốc có hoàng liên gai:
Chữa lỵ:  Bài 1: Hoàng liên gai 4g, nước 150ml, sắc uống trong ngày, có thể thêm ít đường cho dễ uống.  Dùng 3-5 ngày.
Bài 2: Hoàng liên gai, nha đảm tử, hạt dưa hấu, hạt cau, đại hoàng, mỗi vị 20g. Tất cả  tán bột, uống với nước, mỗi ngày 20g, chia làm 2 lần, mỗi lần uống 10g.
Kích thích tiêu hóa: Hoàng liên gai 4g - 6g, sắc uống ngày một lần. Uống 5-7 ngày.
Chữa đau răng: Hoàng liên gai 10g, rượu trắng 100ml, ngâm 7-10 ngày,  sau đó dùng rượu thuốc chấm vào chỗ răng đau.
Chú ý, phụ nữ có thai không được dùng.          

BS. Nguyễn Thị Nga