Món ăn từ trai sông lợi thủy, hóa đàm

(SKDS) - Trai sông còn gọi trai nước ngọt, là loại thực phẩm rất quen thuộc trong bữa ăn của người Việt. Có rất nhiều cách chế biến thành món ngon như cháo trai, canh trai nấu chua, trai xào xả ớt... Thịt trai sông giàu đạm, canxi, photpho, kẽm, sắt và một số vitamin như B1, B2, PP, C... 100g thịt trai cung cấp 146calo. Ngoài làm thực phẩm, trai sông còn có nhiều tác dụng chữa bệnh.

Theo Đông y, trai sông vị ngọt mặn, tính hàn; vào kinh vị. Công năng chủ trị: tư âm lợi thủy, hóa đàm nhuyễn kiên tán kết. Dùng cho các trường hợp âm hư, sốt nóng (lao phổi, đái tháo đường), ho khan, mất ngủ, đau mỏi thắt lưng, phù nề, tiểu ít, bạch đới, huyết trắng, viêm sưng hạch, u tuyến giáp, vàng da. Liều dùng, cách dùng: thịt trai: 100 - 500g; nấu, hầm, om xào.

Một số món ăn - bài thuốc từ trai:

Canh trai rau hẹ: trai 150g, rau hẹ 60 - 120g, thêm nước, gia vị nấu canh ăn. Dùng cho các trường hợp lao phổi suy nhược, ho khan ít đờm, mồ hôi trộm (đạo hãn), bệnh đái tháo đường.

Trai luộc: trai (sò biển, sò huyết) luộc chín, ăn với ớt tiêu gia vị hằng ngày có tác dụng bổ âm, thanh nhiệt, lợi tiểu, tán kết. Dùng cho các trường hợp vàng da phù nề, sưng hạch, bướu cổ, khí hư, huyết trắng, bệnh đái tháo đường.

Canh trai cà rốt đậu đỏ: trai 200g, xuyên khung 15g, cà rốt 100g, đậu đỏ 100g. Thêm nước, gia vị, nấu canh, vớt bỏ bã xuyên khung, thêm mắm, hành, bột ngọt, chia vài lần ăn trong ngày, liên tục 5 - 7 ngày. Dùng cho các trường hợp suy nhược cơ thể, sợ lạnh, sợ gió, tay chân lạnh.

Cháo trai tốt cho người tăng huyết áp, u xơ tiền liệt tuyến, đái tháo đường.

Cháo trai:

trai sông 200 - 300g, gạo 100g. Trai ngâm nước vo gạo nửa ngày đến 1 ngày, rửa sạch, luộc chín và giữ nước luộc. Thịt trai nặn hết sạn đen trong bụng, rửa sạch, thái thành miếng nhỏ, trộn gia vị, để 15 - 20 phút; phi hành mỡ và cho thịt trai vào đảo đều; để riêng. Gạn lấy nước luộc trai, cho gạo vào nấu thành cháo; giữ nhỏ lửa, đảo đều để cháo không bén và đặc sệt; cho thịt trai xào vào, thêm 1 - 2 củ hành, vài lát gừng thái chỉ, nêm gia vị cho vừa miệng. Khi ăn thêm chút bột tiêu, ớt bột, rau răm thái nhỏ. Chữa một số bệnh thường gặp ở người cao tuổi như tăng huyết áp, u xơ tiền liệt tuyến, đái tháo đường... vừa là món đặc sản trong mùa thu.

Cháo trai râu bắp: thịt trai sông 30 - 50g, râu ngô non 20g. Ninh nhừ, bỏ râu ngô, thêm hành, gừng. Trị tăng huyết áp, hay nhức đầu, thủy thũng.           

  TS. Nguyễn  Quang Đức