Từ rất lâu, đậu đen đã rất quen thuộc với người dân Việt Nam qua
các món ăn ngon, dân dã như: xôi, chè... Hơn thế, đậu đen còn có nhiều
công dụng phòng, chữa bệnh rất hiệu quả.
Đậu đen có nhiều chất bổ như: glucid 53%, protein 24%, lipid 1,7%, các
vitamin A, B1, B2, PP, C; giàu acid amin: lysin, tryptophan,
phenylalanin… nên được sử dụng rộng rãi trong việc chế biến các thực
phẩm bồi dưỡng sức khỏe.
Đậu đen có nhiều công dụng
Thực phẩm giàu chất xơ: trong số những loại thực phẩm giàu chất
xơ thì đậu đen được xem là “ứng cử viên” đầu bảng, rất có ích cho quá
trình chuyển hóa glucose ở bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường, bằng chứng
sau khi ăn xong không hề xuất hiện tình trạng tăng đường huyết vì chất
xơ và một số chất khác có trong đậu đen ngăn chặn lượng đường trong máu
tăng đột biến sau bữa ăn.
Giàu chất chống oxy hóa: đậu đen là thực phẩm rất giàu chất chống
oxy hóa, chất này có tên là isoflavone, anthocyanidin giống như có
trong nho, quả mâm xôi, dâu tây… Đặc biệt, đậu càng đen, càng thẫm màu
càng giàu chất oxy hóa. Chất chống oxy hóa ở đậu đen cao gấp 10 lần các
loại thực phẩm khác như: cam, nho hoặc dâu.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: người ta nhận thấy những người ăn
nhiều đậu đen, rau xanh, ngũ cốc là nhóm người giảm được tới 82% nguy
cơ mắc bệnh tim mạch, so với nhóm người ăn ít nhóm thực phẩm nói trên.
Lợi thế của đậu đen là cung cấp chất xơ, folate và magiê giúp làm giảm
hormocystein, một loại acid amino hay còn gọi là sản phẩm trung gian
không có lợi cho quá trình chuyển hóa và một khi hormocystein tăng thì
rủi ro mắc bệnh tim, đột quỵ là rất lớn.
Tăng cường sắt và mangan cho cơ thể: đậu đen có tác dụng rất tích
cực trong việc làm tăng năng lượng và hồi phục hàm lượng sắt cho cơ thể
và rất hữu ích cho nhóm người bị mất máu bởi chấn thương, hoặc cho phụ
nữ giai đoạn hành kinh cũng như cho nhóm người tuổi vị thành niên đang
trong giai đoạn phát triển.
Nguồn bổ sung protein cho cơ thể: không chỉ ngon miệng, dễ chế
biến, đậu đen còn là nguồn thực phẩm giàu hàm lượng protein hữu ích,
không có chứa hàm lượng calo quá cao hoặc các loại mỡ xấu như các loại
thực phẩm gốc động vật và như trên đã đề cập, nó rất có lợi cho nhóm
người ăn kiêng. Một bát nhỏ đậu đen cung cấp khoảng 15,2g protein (tương
đương 30,5% nhu cầu protein và 74,8% nhu cầu chất xơ cho cơ thể mỗi
ngày), với tổng lượng calo chỉ có 227g đặc biệt hoàn toàn không có chứa
mỡ.
Nguồn cung cấp vitamin đa dạng cho cơ thể: vitamin A, B1, B2, C, PP…
Một số bài thuốc chữa bệnh bằng đậu đen
Chữa đau bụng dữ dội, chưa rõ nguyên nhân: đậu đen 100g, sao
cháy, sắc lấy nước đặc cho thêm rượu, uống nóng 1 lần. Cơn đau giảm
nhanh, nhưng cũng cần đưa bệnh nhân đi khám ngay lập tức ở bệnh viện để
có chẩn đoán và xử lý kịp thời.
Chữa lưng đau ê ẩm, cứng đờ, cử động khó: đậu đen: 300g sao vàng,
300g nấu chín nhừ, 300g cho vào chõ đồ chín. Trộn đều ba loại trên cho
vào 2 lít rượu chưng cách thủy 30 phút, sau đó ngâm tiếp 7 ngày, mỗi
ngày uống 1 chén nhỏ vào bữa ăn (tổng lượng 100ml/ ngày). Ngoài ra có
thể dùng rượu cho thêm ít gừng tươi xào nóng, xoa bóp lưng rất hiệu
nghiệm.
Chữa đái rắt, đái buốt, tiểu ít: đậu đen 15g, hạt sen 15g, rau má, hạt mã đề vừa đủ, tất cả đem sắc đặc uống thay nước chè. Uống 5 - 7 ngày.
Chữa đau nhức ở các khớp xương hoặc ngộ độc rượu lâu ngày: lấy
một quả dừa xiêm, vạt đầu, rồi bỏ 20g đậu đen đã rửa sạch vào quả dừa,
đậy nắp dừa lại sau đó đem chưng cách thủy khoảng 3 - 4 giờ cho đậu nhừ
rồi đem ra uống nước, ăn cái, mỗi tuần chỉ cần ăn 1 lần hoặc ăn 1 - 2
lần trong tháng.
Cháo thanh nhiệt giải độc dùng trong mùa nóng: đậu đen 50g, lá
sen 1 lá, gạo tẻ 50g. Cách chế biến: lá sen lấy loại lá bánh tẻ, loại bỏ
tạp chất thái nhỏ đem sắc 15 - 20 phút, lọc lấy nước bỏ bã. Gạo tẻ và
đậu đen loại tỏ tạp chất, vo qua, cho vào nồi rồi cho nước sắc lá sen
vào thêm nước cho đủ, đem ninh nhừ thành cháo. Nêm gia vị vừa đủ bắc ra
ăn nguội trong ngày. Có thể ăn thường xuyên trong mùa hè. Công dụng là
thanh nhiệt, giải độc, an thần, hạ áp, bổ ngũ tạng, bù tân dịch. Thích
hợp cho tất cả mọi lứa tuổi, nhất là với người phải làm việc trong môi
trường nắng nóng, người háo khát, người can thận âm hư gồm: tăng huyết
áp, phụ nữ tiền mãn kinh, rôm sảy, ban ngứa, suy nhược cơ thể…
Cần lưu ý là đậu đen chỉ có tác dụng khi nấu chín, không nên ăn nhai
sống hoặc nuốt nguyên hạt vì không có lợi cho đường tiêu hóa thậm chí
gây tắc ruột…
BS.CKII. HUỲNH TẤN VŨ
0 nhận xét:
Đăng nhận xét